Një nga pyetjet që dëgjohet më shpesh para se të futemi në muajin e Ramazanit, është ajo se ç’duhet të hamë gjatë Ramazanit? A ka disa ushqime të veçanta që duhet të konsumojmë në fillim dhe në fund të një dite agjërimi?
Përgjigja është e thjeshtë. Nuk ka një dietë speciale që nevojitet për në Ramazan. Ajo që është e rëndësishme është ngrënia normale dhe e shëndetshme në mënyrë të moderuar. Duhet shmangur domosdoshmërisht mbingrënia gjatë Ramazanit. Mbingrënia nuk është mënyra për të kompensuar mungesën e ushqimit gjatë një dite agjërimi.
Agjërimi i mundëson pushim e qetësi sistemit tretës dhe vë në lëvizje detoksifikimin e mekanizmit, duke e bërë më të lehtë çlirimin e toskinave dhe helmeve të ndryshme, të cilat janë magazinuar në indin dhjamor. Prandaj, në vend që të kërkojmë produkte të gatshme, të paketuara e të konservuara nëpër supermarkete, le të frekuentojmë më shumë dyqanet që tregtojnë perime dhe fruta, të cilat i servirin produktet e tyre te freskëta, ashtu siç i nxjerr toka.
A dini që metabolizmi i trupit është i reduktuar gjatë Ramazanit dhe fakti që disa njerëz bëjnë jetë sedentare gjatë Ramazanit, rezultati është që një dietë e balancuar, e cila konsiston në një sasi më të pakët të ushqimit të konsumuar dhe që është e mjaftueshme për të mbajtur një person të shëndetshëm dhe aktiv gjatë Ramazanit.
Më poshtë janë disa ushqime, që do t’ju ndihmojnë të planifikoni vaktet tuaja gjatë Ramazanit.
Perimet konsiderojini si ushqimin kryesor. Filloni të hani karrotat në vend të një byrekut apo picës. Mos hiqni dorë nga buka dhe mishi, thjesht mos u përqëndroni tek ato.
Pini shumë ujë. Ju nuk duhet ta neglizhoni konsumimin e ujit. 75% e trupit tonë është e përbërë nga uji. Është e qartë që konsumimi i një sasie të madhe uji midis iftarit dhe gjumit shmang dehidratimin. Pas çeljes së iftarit është e rëndësishme që të pini ujë. Uji freskon trupin tuaj dhe pastron organizimin nga toksinat. Gjithashtu mund të konsumoni edhe fruta që kanë sasi të madhe uji, si pjepri etj. Por kujdes me konsumimin e madh të çajit, sepse rrit të urinuarit dhe kjo mund të shkaktojë humbjen e kripërave minerale. Shmangni pijet me kafeinë, koka-kolën, kafen ose çajin 4-5 ditë para Ramazanit, në mënyrë që të reduktoni gradualisht pirjen e këtyre pijeve dhe të mos keni problem gjatë agjërimit nga mungesa e tyre, si në dhimbje koke, rënie të humorit dhe irritim.
Ushqimet me kalori duhen konsumuar mjaftueshëm pas iftarit ose në syfyr, por mos e teproni. Kaloritë që këshillohen janë 2000 kalori në ditë, por kjo varion në bazë të gjinisë, moshës, peshës, gjatësisë dhe aktivitetit fizik.
Planifikoni vakte të thjeshta. Vakti juaj duhet të përfshijë:
– Bukë, drithëra, oriz, makarona
– Mish, fasule, legume
– Qumësht dhe nënproduktet e tij
– Perime, fruta
– Sheqernat dhe yndyrnat sa më pak
Ndërkohë duhet të shmangen ushqimeve me shumë sheqer, kripë dhe produkte me grurë të rafinuar. Mos e teproni me kujdesin. Ju mund të konsumoni ëmbëlsirat tuaja të preferuara dhe ushqimet e skuqura në mënyrë të moderuar duke mos e tepruar.
Rregulla të arta për t’u ndjekur në Ramazan:
– Shmangni yndyrën e tepërt, sheqerin, kripërat dhe kafeinën.
– Gjithmonë hani ushqime të freskëta.
– Konsumoni një dietë me pak yndyrë.
– Shmangni ushqimet e skuqura.
– Zgjidhni fruta dhe perime sa më të freskëta.
– Bëni ushtrime të lehta. Edhe pse mund të jemi duke agjëruar, lëvizja gjatë ditës mund të ndihmojë në qarkullimin e gjakut dhe në rritjen e nivelit të energjisë.
– Agjëruesi nuk duhet ta teprojë në ngrënie, nëse do që të shmangë gjumin, që ndjell konsumimi i pamatur i ushqimit, i cili bëhet pengesë për kryerjen e detyrimeve ndaj vetes, të tjerëve dhe Zotit të Lartësuar.
Mbingrënia mund të shkaktojë:
Mostretje – mostretja shkaktohet nga të ngrënia e tepërt, nga konsumimi i ushqimeve të skuqura, të dhjamosura dhe pikante, si dhe nga pijet e gazuara.
Kapsllëk – vjen si pasojë e ngrënies së ushqimeve të çastit, të varfra në fibra, si dhe e konsimimit të pakët të ujit. Nga ushqimet e pasura në fibra mund të përmendim, drithërat, frutat dhe perimet.
Dhimbje koke – dhimbjen e kokës e shkakton pagjumësia dhe lodhja e tepërt fizike.
Dhimbje muskujsh – për shkak të marrjes në sasi të papërshtatshme të kalciumit, magneziumit dhe kaliumit.
Pagjumësia – një gjumë i mjaftueshëm është i nevojshëm për të siguruar ekuilibër ditën që vijon, sidomos për ata që punojnë apo u duhet të studiojnë. Mungesa e gjumit mund të pasohet me nervozizëm, dhimbje të forta koke dhe probleme në sistemin tretës. Një faktor tjetër që shkakton probleme në sistemin tretës, është fjetja pas ngrënies. Vakti i fundit duhet të hahet të paktën një orë ose një orë e gjysmë para gjumit.
Çeleni agjërimin shëndetshëm!
Çelja e iftarit: 2-3 hurma, një lëng frutash 200 ml, një pjatë të lehtë supe me perime me pak makarona.
Thuhet se Ramazani i shëndetshëm çon në pakësimin e kolesterolit në gjak dhe përmirëson gjendjen e lëkurës. Në të njëjtën kohë, iftari është mëngjesi i Ramazanit, dhe siç e dimë mëngjesi është ushqimi më i rëndësishëm i ditës.
Duke qenë se trupi ynë është më shumë ujë, atëherë lëngu më i përshtatshëm për zëvendësim është uji i pastër. Suneti me hurma dhe ujë përbëjnë një kombinim perfekt për ta çelur agjërimin, pa e tronditur trupin me një lëvizje të paparashikuar në tensionin e gjakut. Sipas disa shkollave të fik’hut, preferohet që para vaktit të kryhet falja e akshamit. “O bijtë e Ademit! Zbatojini namazet vullnetare në kohët e namazit. Hani dhe pini, por mos e teproni: se vërtet Zoti nuk i do ata që e teprojnë” (Araf, 31). Kjo gjithashtu vërteton, se një veprim i tillë ka ndikim pozitiv, duke qenë se krijon kohën e mjaftueshme, në mënyrë që organizmi të tresë hurmat dhe ujin, sipas traditës profetike, para vaktit të ushqimit.
Pas iftarit
Mes vakteve duhet të ketë kohë të bollshme në mënyrë që tretja të bëhet si duhet. Ibn Sina (Avicena) paralajmëronte që ushqimi të mos e zinte asnjëherë ushqimin, në mënyrë që të tretej mirë i pari. Vlerat ushqyese që mungojnë në vaktin e parë, duhet të kompensohen në vaktin tjetër. Konsumoni ushqime nga të gjitha grupet ushqimore. Përfshini salltara, pulë ose peshk, mish, drithëra, si: orizi, buka ose makaronat, një gotë të vogël me kos me pak yndyrë dhe pak fruta.
Syfyri
Syfyri (vakti i fundit) është mëshirë për ata që kanë nevojë për një vakt më tepër. Zakonisht, ky vakt përmban më shumë bulmetra që treten ngadalë. I një rëndësie të veçantë është konsumimi i lëngjeve gjatë Ramazanit, pasi lëngjet mundësojnë funksionimin e mirë të veshkave dhe tretjen e përshtatshme.
Konsumoni grurin, hani sallatra dhe 1-2 porcione me fruta. Duke patur parasysh orët e gjata të agjërimit, të ashtëquajturat “karbohidratet komplekse” ose ushqimet që treten ngadalë, duhet të konsumohen në syfyr, duke patur kështu më pak uri gjatë ditës. Këto “karbohidrate komplekse” gjenden në ushqime që përmbajnë drithëra, si: elbi, gruri, tërshëra, meli, bollgur, fasule, thjerrëza, mielli dhe oriz i palëmuar.
Për diabetikët, për ata që vuajnë nga veshkat apo nga tensioni, rekomandohet të këshillohen me mjekun para se të fillojnë agjërimin e këtij muaji të Madhërishëm.
KORRIK-GUSHT 2013
